Intel'in 14A çip süreci ciddi risk altında

Intel'in son yıllarda büyük umutlarla duyurduğu 14A çip üretim süreci, artık geleceği belirsiz bir teknoloji haline geldi. 1,4 nanometre sınıfındaki bu gelişmiş işlem düğümü, şirketin üretim planlarının merkezinde yer alıyordu. Ancak üst düzey yöneticiler, 14A için gerekli yatırım kararlarının ertelendiğini ve üretime geçilmeden önce müşteri taahhütlerinin alınmasının şart olduğunu açıkladı. Intel CEO’su Lip-Bu Tan, bu konuda net bir mesaj vererek sadece “müşteri garantisi olan” teknolojilere yatırım yapılacağını söyledi. Bu açıklama, Intel’in teknoloji geliştirme stratejisinde köklü bir değişikliğe gittiğini gösteriyor. Şirket artık sadece teknik ilerlemeye değil, aynı zamanda ticari sürdürülebilirliğe de odaklanıyor.

Intel’in bu yaklaşımı, 14A’nın kaderini doğrudan etkileyebilir. Özellikle dış müşterilerin yetersiz ilgi göstermesi ve hacimli sipariş vermemesi durumunda, 14A teknolojisinin ertelenmesi hatta tamamen iptal edilmesi gündemde. Intel, bu düğümün yüksek maliyetli üretim süreçleri nedeniyle her zamankinden daha fazla dikkatli davranmak zorunda. 14A, yüksek sayısal açıklıklı EUV litografi (High-NA EUV) teknolojisini kullanan ilk süreç olacak ve bu da her bir üretim katmanı için yüz milyonlarca dolarlık ek yatırım anlamına geliyor. Şirketin 2024 yılında sadece Ar-Ge’ye 16,5 milyar dolar harcaması, 14A sürecinin ne kadar büyük bir bütçe gerektirdiğini gözler önüne seriyor.

Yatırım stratejisi değişiyor, çalışanlar ve fabrikalar etkileniyor

Intel, 14A çip sürecinin karşılaştığı zorluklar nedeniyle yalnızca teknoloji değil, aynı zamanda insan kaynağı ve tesis planlamasını da gözden geçiriyor. Şirket, yeterli dış müşteri taahhüdü olmadan bu süreci hayata geçirmemeye kararlı görünüyor. Bu karar doğrultusunda dünya genelindeki bazı genişleme projeleri durdurulmuş durumda. Özellikle Avrupa ve Asya’daki yeni tesis yatırımlarının yeniden planlandığı belirtiliyor. Bu durum, sadece yeni fabrikaların değil, aynı zamanda mevcut tesislerdeki personelin de geleceğini etkiliyor.

İç kaynaklarda da küçülmeye gidildiği ifade ediliyor. Intel’in bazı bölümlerde işten çıkarmalara başladığı ve önümüzdeki dönemde daha geniş çaplı operasyonel küçülmelerin olabileceği tahmin ediliyor. Şirketin üretim hedeflerini revize etmesi, binlerce çalışanın iş güvencesini tehlikeye atıyor. Intel, geçmişte öncü olduğu çip üretiminde artık pazarın gerisinde kalmaktan endişe ediyor. Eğer 14A süreci hayata geçirilemezse, Intel’in yüksek performanslı çipleri için TSMC gibi rakip üreticilere bağımlı hale gelmesi mümkün.

14A, Intel’in liderlik iddiası için kritik önemde

Intel’in teknoloji yol haritasında 14A, sadece bir üretim süreci değil; aynı zamanda şirketin sektördeki liderlik iddiasının da bir parçası. Şirket, daha önce 18A ve 18A-P süreçleriyle ciddi bir atılım gerçekleştirmişti. Ancak 14A, bu teknolojilerin ötesinde bir sıçrama anlamına geliyor. Özellikle yapay zeka, sunucu ve veri merkezi uygulamalarında daha yüksek performans ve enerji verimliliği sunması bekleniyordu. Bu nedenle Intel’in hem iç müşterileri (kendi ürün ekipleri) hem de dış müşterileri bu sürece büyük önem veriyordu. Ancak şu anda görünen tablo, bu beklentilerin karşılanmasının giderek zorlaştığı yönünde.

Yüksek-NA EUV gibi ileri üretim teknolojileriyle donatılmış olan 14A’nın uygulanması, şirketin mühendislik kapasitesinin yanı sıra finansal gücünü de sınıyor. Intel, bu teknolojiyi sadece geliştirmekle kalmayıp aynı zamanda ticari olarak da sürdürülebilir hale getirmek zorunda. Ancak yatırım geri dönüşü, müşteri talepleri olmadan mümkün görünmüyor. Bu nedenle 14A sürecinin ertelenmesi, hatta tamamen iptal edilmesi ihtimali giderek güçleniyor. Intel’in bugüne kadar benimsediği "önce teknoloji" yaklaşımı, yerini "önce ticari sürdürülebilirlik