E-ticarette 44,5 milyar TL’lik vergi kaçağı tespit edildi. GİB inceleme başlattı, stopajla kayıt dışı gelirler mercek altına alındı.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre, e-ticaret sektöründe 2021-2024 yılları arasında beyan dışı bırakılan gelir miktarı 44,5 milyar TL’ye ulaştı. Gelir İdaresi Başkanlığı’nın yaptığı incelemelerle birlikte, dijital ticaretin büyümesiyle orantılı olarak artan vergi kaçağı mercek altına alındı. Bu gelişme, kayıt dışı ekonomiyle mücadelenin dijital dünyadaki en güncel boyutunu gözler önüne seriyor.
Yapılan denetimlerde çarpıcı detaylar ortaya çıktı. Vergi mükellefiyeti bulunmayan bir kişi, sadece 2021 yılında tam 895 bin 562 adet satış gerçekleştirdi ve 135 milyon TL gelir elde etti. Üstelik bu satışlar için tek kuruş vergi beyanında bulunmadı. Gelir İdaresi, bu kişinin satış hasılatı ile vergi beyanı arasında 122 milyon TL fark olduğunu tespit etti. Bu durum, sistem dışı kazanç elde etmenin hala ciddi bir sorun olduğunu bir kez daha gösterdi.
Gelir İdaresi Başkanlığı’nın paylaştığı bilgilere göre, 2021-2022 döneminde 13 bin 494 kişi yaklaşık 18 milyar TL'lik gelirini beyan etmedi. 2023-2024 döneminde ise 3 bin 610 kişi toplam 26,5 milyar TL’lik kazancı sistem dışı bıraktı. Sadece bu iki dönem arasında 44,5 milyar TL’lik gelirden vergi alınamadı.
Kurum, e-ticaret üzerinden gelir elde edip hiç vergi beyan etmeyen veya eksik beyan yapanları detaylı incelemeye aldı. Gelir ile vergi beyanı arasında ciddi fark bulunanlardan 2 milyar TL, mükellefiyet kaydı bile olmayanlardan ise 83 milyon TL'lik gelir beyanı istendi. GİB’in “izaha davet” sürecine yanıt vermeyenler hakkında vergi incelemesi başlatılacak ve cezai yaptırımlar uygulanacak.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dijitalleşmenin sağladığı yeni denetim olanaklarına dikkat çekerek şu açıklamayı yaptı:
“Kayıt dışılıkla mücadelede kararlıyız. e-Ticaret platformları üzerinden gelir elde eden herkes vergisini ödemek zorunda. Vergi cezasıyla karşılaşmak istemeyen tüm mükellefleri gönüllü uyumla beyanlarını güncellemeye davet ediyoruz.”
Şimşek ayrıca dijitalleşen dünyada vergi güvenliğinin sağlanabilmesi için yürürlüğe alınan stopaj kesintisinin önemine değindi.
1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe giren yeni düzenleme ile e-ticaret sektörüne yüzde 1 oranında stopaj (gelir vergisi tevkifatı) kesintisi getirildi. Bu uygulama sayesinde dijital satışlardan elde edilen gelirlerin önemli bir kısmı otomatik olarak vergilendirilmeye başlandı. Böylece para hareketleri daha sıkı takip altına alınarak kayıt dışı kazançların önüne geçilmesi hedefleniyor.
Yeni düzenlemeyle birlikte banka hareketleri ve platform bazlı veri analizleriyle ticaretin dijital izleri sürülebiliyor. e-Ticaret platformları da vergi süreçlerinde daha fazla sorumluluk almaya başladı. Platformlar, satıcıların kazançlarını raporlamak ve yasal yükümlülüklerini yerine getirmekle yükümlü hale geldi.
Bu sayede, küçük çaplı satıcılardan büyük ölçekli ticaret yapanlara kadar tüm kesimlerin vergi sistemine dahil edilmesi sağlanacak. Vergi mükellefi olmayan kullanıcılar artık doğrudan sistem tarafından tespit edilebiliyor.
Bakanlık, e-ticaret yoluyla kazanç sağlayan vatandaşlara gönüllü uyum çağrısında bulundu. Geçmişe yönelik beyanlarını güncelleyenlerin cezai yaptırımlardan muaf tutulabileceği belirtiliyor. Ancak beyana yanaşmayanlar hakkında inceleme ve cezai işlem kaçınılmaz olacak.
Türkiye'nin e-ticaret hacmi her geçen yıl katlanarak artıyor. Bu büyüme beraberinde kayıt dışılığı da getiriyor. Ancak dijitalleşme sayesinde devletin bu kazançları izlemesi ve müdahale etmesi artık çok daha kolay. Vergi kaçağına karşı alınan önlemlerle birlikte, e-ticarette adil rekabetin sağlanması ve kamu gelirlerinin korunması amaçlanıyor.
Merhaba ben Neval Özsoy. Şirkette içerik editörü olarak görev alıyorum. Yazmayı, araştırmayı ve kelimelerle oynamayı seviyorum. Teknoloji, sinema ve oyun gibi konularda içerik üretmek benim için hem keyifli hem öğretici. Öğrenmeye açık, detaylara önem veren biri olarak ekip içinde üretmekten mutluluk duyuyorum.
E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.
