Alihan Çelik
Alihan, 6 yıldır teknoloji ve oyunlar ile alakalı editörlük yapıyor. Telefonlar, tabletler, son çıkan uygulamalar hakkında içerikler düzenliyor. Özellikle mobil gelişmeleri yakından takip ediyor.
Çin merkezli Z.ai, GLM-4.5’i tanıttı
Çin merkezli Z.ai, GLM-4.5 adlı açık kaynaklı yapay zekâ model serisiyle ABD’ye meydan okuyor. Peki veri güvenliği ve etik sorunlar ne olacak?
Çin’in yapay zekâ alanındaki hızlı yükselişi artık kimse için sürpriz değil. Devlet destekli yatırımlar ve agresif Ar-Ge çalışmaları sonucunda, Çin merkezli birçok şirket kendi büyük dil modeli (LLM) sistemlerini duyuruyor. Bu yarışın son halkası ise, eski adıyla Zhipu, yeni adıyla Z.ai oldu.
GLM-4.5 Serisi: Üç yeni model, tamamen açık kaynak
Z.ai, yeni GLM-4.5 model ailesini duyurarak, Google’ın Gemini'si veya OpenAI’nin GPT’si gibi rakiplerine doğrudan meydan okudu. Üç farklı model sunuluyor:
GLM-4.5: Yüksek işlem gücü isteyen kurumsal uygulamalar için.
GLM-4.5-Air: Düşük kaynak tüketimiyle mobil ve gömülü sistemler için uygun.
GLM-4.5-Flash: Kodlama ve akıl yürütme görevleri için optimize edilmiş, tamamen ücretsiz ve topluluk odaklı.
Modellerin hepsi tamamen açık kaynaklı, bu da özellikle geliştiriciler ve akademik araştırmacılar için büyük bir avantaj. Ancak Batı'daki bazı kullanıcılar, veri gizliliği ve siyasi sansür gibi konular nedeniyle temkinli yaklaşıyor.
Veri güvenliği ve sansür endişeleri sürüyor
Çin merkezli yapay zekâ sistemlerinin kullanıcı verilerini nasıl kullandığı, hala tartışma konusu. DeepSeek örneğinde olduğu gibi, bazı modellerin verileri Çin’e aktardığı iddiaları ciddi endişeler yaratıyor. Z.ai’nin modelleri de benzer şekilde güvenlik testlerine ve etik denetimlere tabi tutuluyor.
Ayrıca, Çin menşeli yapay zekâların politik içerikleri sansürleme eğilimi Batılı kullanıcıları rahatsız ediyor. Bu, “açık kaynak” etiketinin sunduğu şeffaflık avantajını bir ölçüde gölgede bırakıyor.
Çin’in yapay zekâ ataklarına karşılık olarak ABD, Trump döneminde hazırlanan AI Eylem Planı ile devlet içinde yapay zekânın daha yaygın kullanımı ve yerli firmaların desteklenmesi için adımlar attı. OpenAI, Google ve Anthropic gibi ABD merkezli devler, rekabetin kızıştığı bu ortamda daha hızlı model geliştirme ve daha fazla şeffaflık vaadiyle dikkat çekmeye çalışıyor.
Rekabet teknolojiyi hızlandırıyor, ama riskleri de artırıyor
Z.ai’nin GLM-4.5 serisi, yalnızca teknik bir başarı değil, aynı zamanda küresel rekabetin ulaştığı noktayı da simgeliyor. Artık mesele sadece daha güçlü modeller üretmek değil; etik, gizlilik ve kullanıcı güvenliği gibi konularda da standartları belirlemek.
Şirketlerin ve ülkelerin bu konudaki duruşları, gelecekte hangi modellerin küresel pazarda kabul göreceğini doğrudan etkileyecek.
Yorum bırakın
E-posta adresiniz yayınlanmayacaktır. Zorunlu alanlar * ile işaretlenmiştir.
